Nakış kursundan Avrupa'nın 'En İyi Belgeseli’ne:

ARŞİPEL KADINLARI

2018’de Tunç Soyer’in Seferihisar’da başlattığı, "Mahallemizin Kadınları Sinema Yapıyor" projesiyle Avrupa’da yılın en iyi belgesel ödülünü alan ‘Arşipel Kadınları’ filminin yönetmenliğini daha önce sinemayla ilgisi olmayan, nakış atölyesinde çalışmış Nejla Deveci İmancı ve Kibar Dağlayan üstlenmiştir. 

Kuzeyden çıkagelmiş rüzgârın hafif serinliği vuruyordu körfezin mavisine, kıyısından geçip gittik Dionysos’un oğlu Athames'un kurduğu ve tarihte ilk kez sanatçıların birliğinin kurulduğu Teos'a (Seferihisar) doğru. Baharın indiği toprağın soluğu papatya ve leylak kokuyordu yol boyunca... Gökyüzünde beyaz bulutlar, sabahın temiz bir yeri gibi duruyordu yukarıda ve çocukların merakına benzer birkaç uçurtma zamana asılı kalmış gibiydi... İki başarılı kadın yönetmenle buluşmak üzere yola çıkıyoruz... Kısa bir süre sonra Seferihisar'a vardığımızda, pazar yerinde bizi bekleyen yönetmenler, Nejla Deveci İmancı ve yıllardır belgesel sinema dalında büyük başarılara imza atan Kibar Dağlayan Yiğit. Bir tebessümün ardından tanışıp nakış kursuna giriyoruz. Bu nakış kursunda başlıyor iki yönetmenin hikayesi...

EN İYİSİ OLMANIN GURURU

Hayata vizörden bakan bu iki kadın yönetmenden biri olan Nejla Deveci İmancı, yıllardır belgesel sinema dalında büyük başarılara imza atan Kibar Dağlayan Yiğit ile tanışıyor. Belgesel sinema eğitimi vermek için ilçeye haftada 3 gün gelen Kibar Dağlayan Yiğit, nakış kursundaki kadınlara sinema derslerini verdikten sonra burada bulunan Nejla Deveci'yi ve arkadaşlarını, sinema yapmaya motive ediyor. Deveci aynı zamanda çekimlerde yönetmen Yiğit'in asistanı oluyor önce... Sonra yönetmenliğini yapıyorlar beraber 'Arşipel Kadınları' belgesel filminin. Kibar Dağlayan Yiğit ile Nejla Deveci, beraber muhteşem bir başarıya imza atıyor. 

Söz konusu belgesel, Avrupa 6'ıncı Film Festivali'nde 'En İyi Belgesel' ödülü alarak büyük gurur yaşattı.

BİR FİLMİN YAPILIŞI FİLM OLUYOR

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in 2018'de Seferihisar’da başlattığı ve İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından sürdürülen “Mahallemizin Kadınları Sinema Yapıyor” projesi kapsamında iki yönetmen nakış kursundaki kadınların yaşamını, üretimini belgesel olarak çekmeye başlıyor. Film, üç aşamanın bir araya gelmesiyle yapılıyor. Kadınların kursta aldıkları sinema eğitimi dönemi, farklı illerdeki film festivallerine gidişleri ve film hazırlık aşaması şeklinde. Belgeselde 6 kadın oyuncu yer alıyor. Bir filmin yapılışı, film oluyor...

Film sonrası, virüs bulaşan ve açılmayan diskler, 2021'de bitmesi planlanan belgeselin uzaması gibi zorluklar, başlangıçta İmancı'nın umudunu kırsa da tecrübeli yönetmen Kibar Dağlayan'ın sürekli motive etmesi, 'Bu film hatıra olmayacak, yurt dışında festivallere gidecek ve başarılar elde edeceğiz' şeklindeki konuşmaları bir umudu canlı tutmanın resmine dönüşüyor.

"YAZARLAR EVİNDE BULUŞMA"

Nakış kursundan sonra İzmir Büyükşehir Belediyesi Teos Yazarlar Evi Uygulama ve Araştırma Merkezi'ne gidip söyleşimize burada devam ettik. Çünkü nakış kursunda başlayan tanışma ve eğitim sürecinden sonra belgeselin yapılışı kısacası laboratuvarı burası.

"TUNÇ BAŞKAN BİZE İNANDI"

Daha önce sinema ile ilgisi olmadığını söyleyen İmancı, belgesel hikayesini şöyle anlattı:
"Nakış kursundaydım burada zaman zaman kurslar veriliyordu, eğitimler oluyordu. Kibar hanımın sinema eğitimi vereceğini söylemişlerdi bir gün önceden. Bir gün sonra Kibar hocam geldi tanıştık. Sinema eğitimi vereceğiz dediler, hadi ben de eğitime katılmış olayım dedim. Eğitimlerin ardından kamera arkasına geçip uygulamalı bir şeyler çekmeliydik. Sonra, bizim nakış kursundaki kadınların çalışmasını, kursta neler yaptığımızı çekmeyi teklif ettim Kibar hanıma ama bir hatıra olarak bizde kalır diye düşünmüştüm çekimlerimizin. Önce asistanı oldum Kibar hocamın, ardından çekimler falan derken hocamız sağolsun, belgeselimizi uluslararası festivallere yollamak üzere motive etti. İki yönetmen olarak 'Arşipel Kadınları' belgeseline beraber imza attık ve Avrupa 6'ncı Film Festival'inde jüri 'En İyi Belgesel' ödülüne layık gördü. Mutluyuz, Tunç Soyer Başkanımıza çok teşekkür ediyoruz. Bize bu yolu açmış olması, bize öncülük etmesi en önemlisi de bize inanması bizi gururlandırdı. Hatta bir tek Tunç Başkan bize inandı diyebiliriz" şeklinde konuştu.

"HATIRA DEĞİL BAŞARI OLACAK"

Geçmişte büyük başarılara imza atan, tecrübeli, iki yönetmenden bir olan Kibar Dağlayan Yiğit ise, filmin çekim aşamaları, nakış kursundaki kadınlara verdiği sinema eğitimi, belgesel çekim aşamalarını ve sürecini anlatırken, Nejla Deveci'nin gerek belgesel yapım aşaması gerekse sonrasında oldukça disiplinli ve başarılı olduğunu ifade etti. Çekimlerin başından beri bu film bir hatıra olmayacak, başarılı bir belgesel olacak diyen yönetmen Yiğit, özellikle, "Mahallemizin Kadınları Sinema Yapıyor Projesi'nin devam ettiğini, yeni belgesel çalışmalarının yapıldığını hatırlattı.

"HALK İÇİN SON DERECE DEĞERLİ"

Avrupa 6'ıncı Film Festivali'nde 'En İyi Belgesel' ödülü alan 'Arşipel Kadınları'nın iki yönetmeni Kibar Dağlayan Yiğit ve Nejla Deveci İmancı, yakın tarihte İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer'in bizzat katılacağını belirttikleri Arşipel Kadınları belgesel filminin galasının yapılacağını hatırlatırken, yönetmen Yiğit, ödülün gerekçesini, jürinin açıklaması anlatırken oldukça iyi bir iş çıkardıklarını kaydetti. Yiğit, "Biz bu ödülü alırken elbette çok mutlu olduk ancak özellikle jürinin bu ödülü bize verme gerekçeleri bizi oldukça gururlandırdı. Jüri açıklamasında, 'Kadınlar hakkında harika bir belgesel hikayesi. Her zaman doğrudan ve şeffaf anlatımlar, tüm karakterlerde doğallık, her sahnede harika bir sanatsal ve teknik yön, halk için son derece değerli ve eğlenceli bir sinematografik belge yaratıyor. Mükemmel konu seçimi' deniyor. Bu yaptığımız işin ne kadar değerli olduğunu bize bir kez daha anlattı" dedi.

İzmir.Art – Mehmet Emin AL

TUNÇ SOYER 2018'DE BAŞLATMIŞTI

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in 2018'de Seferihisar’da başlattığı ve İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından sürdürülen “Mahallemizin Kadınları Sinema Yapıyor” projesi, adını uluslararası alanda duyurmayı başardı. Film çekmek isteyen kadınlara ücretsiz sinema eğitimi veren projeyle ortaya çıkan “Arşipel Kadınları” filmi, 6.’ıncı Avrupa Film Festivali'nde “En iyi Belgesel” ödülünü aldı. Film, Amerika’daki “Women’s Voices Now” (Kadınların Sesleri Şimdi) Online Film Festivali’nde de “En İyi Film” dalında yarışmıştı.

KADINLAR SİNEMA YAPMAYA DEVAM EDİYOR

ANAHTAR çalışmaları kapsamında devam ediyor
Seferihisar’da başlatılan “Mahallemizin Kadınları Sinema Yapıyor” projesi, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından kurulan ANAHTAR Kadın Çalışmaları Bütüncül Hizmet Merkezi’nin çalışmaları kapsamında sürdürülüyor.

Arşipel ne demek? “Archi” ise Latince “şef/usta” demek. Bir araya geldiklerinde “şef deniz” ya da daha doğru bir çeviriyle “denizlerin şefi” veya “en harika, en güzel deniz” anlamına gelen arşipel sözcüğünü oluşturuyorlar. Ve bu sözcük, sadece ve sadece Ege Denizi için kullanılır.