2022 Yılının Gözden Kaçan Filmleri

Sinema için 2022, son iki yıla oranla verimli geçti diyebiliriz. Özellikle bütün sektörlere darbe vuran pandemi etkilerinin azalması ve çevrimiçi platformların iyice yaygınlaşmasıyla hem bütçe hem de içerik olarak biraz daha fazla iş ortaya çıktı. Bu fazlalık hem blockbuster hem de indie yapımlara yansısa da, içerik olarak biraz kısır döngü içerisine düştüklerini söyleyebiliriz. Zira, Hollywood’un hala süper kahraman filmlerini seri üretim olarak üretirken, kalitelerinin her yapımda biraz daha düştüğünü gördük. Diğer blockbuster yapımlar da (gerçekten iyi işlerin de olmasına karşın) bir şekilde karşımıza çıktığı ve reklamlarına maruz kaldığımız için bu listede, daha çok kıyıda köşede kalmış indie ve arthouse yapımlara öncelik vereceğiz.  Yine de, bu senenin indie ve arthouse filmlerinin , aile, sorunlu gençlik, ergenlik v.s. gibi belirli temalar üzerinde gidip geldiğini söylersek yanlış olmayız. 

Bones And All (Kemikler Ve Her Şey)

Call Me by Your Name ve Suspiria Remake ile adından çokça söz ettiren Luca Guadagnio, Timothée Chalamet ile tekrar bir araya gelerek sıra dışı bir konuyu işliyor. Camille DeAngelis’in aynı adlı romanından uyarlanan film, kısaca genç yamyamların yolculuklarını ve arayışlarını ele alıyor. Rahatsız edici ancak empati uyandıran film bu yılın kesinlikle merak uyandıran filmleri arasında.

Cha Cha Real Smooth

Genç yönetmen Cooper Raiff’in hem yazıp, hem yönetip, hem de oynadığı film, Sundance Film Festivali'nde öne çıkan ve en iyi drama ödülünü kazanan yapımlardan biri oldu. Film kısaca üniversite sonrası boşluğa düşen Andrew’in küçük kardeşi David ile bar mitzvah töreninde Domino ve onun otizmli kızı Lola ile tanışmasını ve sonrasında gelişen ilişkilerini ele alır. Film ilk başka klasik bir indie draması gibi gözükse de, kullandığı anlatım dili, yan hikayeleri ve diyalogları ile bundan çok daha fazlasını bize sunar. 

Decision to Leave

Oldboy, Handmaiden gibi kült filmlere imza atmış Park Chan-wook’un beklenen polisiye filmi Decision to Leave bu senenin konuşulan filmleri arasında yerini aldı. Film, insomniadan muzdarip ancak işinde tutkulu bir dedektif olan Hae-Joon’un bir dağda gerçekleşen cinayeti araştırmasını ve maktulün karısı Seo-Rae ile olan ilişkisini anlatır. Bir röportajında filmle ilgili “Mükemmeliyetçi ve her detaya takıntılı” olduğunu söyleyen Park Chan-Wook, bunu filmin sinematografisine yansıtsa da anlatıcılığı, Oldboy ve Handmaiden gibi filmlerin arkasında kalmış diyebiliriz. Yine de 2022 için görülmeye değer bir film.

Close (Yakın)

Belçikalı yönetmen Lukas Dhont’un Cannes Film Festivali'nde dikkat çeken filmi Close, maskülenlik, sorumluluk, büyümek ve sevgi gibi zor konuları, yine zor bir hikaye üzerinden işliyor. 13 yaşındaki iki arkadaşın hikayesini ele alan film, bu iki dostun, yaz tatili sonrası okullarında kendilerine itham edilen yakıştırmalara karşı duruşunu ve devamında yaşadıkları yıkıcı deneyimleri anlatır. Film çocukların gözünden toplumu, utancı, ihaneti ve büyümeyi bütün duygusallığı ile güçlü bir şekilde aktarır.

Aftersun

Yönetmen Charlotte Wells’in ilk filmi olmasına karşın Cannes, Britanya Bağımsız Film Festivali gibi bir çok festivalden ödül toplayan Aftersun, bu yılın önemli filmleri arasına giriyor. Film Türkiye’nin bir sahil şeridinde tatil yapan Sophie’nin 20 yıl öncesine, çocukluğuna dönerek, aynı yerde babasıyla geçirdiği tatili, anılarını, onunla olan ilişkisini ve bu hatıraları yeniden kurmasını anlatır. Klasik bir baba kız dramasından sıyrılan film, özellikle estetiği ve anlatısıyla dikkat çeker. Filmin en başarılı yanı, belki de çoğumuzun aşina olduğu, o sıcak, tembel, yorgun ama tasasız güneşli yaz günü atmosferini en ince ayrıntısına kadar yakalaması ve bunu izleyiciye aktarması olur. 

Murina

Akdeniz kasabasında sıcak bir yaz günü ve babasıyla çatışan kadın karakter filmi temasından devam edersek, bu yılın bir diğer filmi Murina olur. Tıpkı Aftersun’ın yönetmeni Charlotte Wells gibi Yönetmen Antoneta Alamat Kusijanovic’in ilk uzun metrajlı filmi olan Murina , ergen bir kızın sorunlu babasıyla olan ilişkisini anlatır. Hırvat yapımı olan film, ön planda baba kız çatışmasını tutarken, arka planda elektra kompleksini, yetişkinliğe geçişi, insan ilişkilerini ve Adriyatik kıyılarının doğasını verir. Her ne kadar Aftersun kadar atmosferini oluşturamasa da, bu senenin göz atmaya değer filmlerinden biri.

Argentina, 1985

Aile ve gençlik temalarından biraz sıyrılırsak, bu senenin yüksek dozajlı politik filmi Arjantin'den geliyor. Santiago Mitre’nin yönetmenliği üstlendiği film, Arjantin'in darbe ve cunta geçmişi üzerine bir hikaye kurar. Her ne kadar farklı bir ülkenin, farklı bir tarihi olsa da, Türkiye’nin benzer dönemdeki olaylarından bir takım paralellik kurulabilir ve bu açıdan değerlidir. Film askeri cunta dönemi sonrası generallerin yargılanmalarını ve Julio César Strassera ve Luis Moreno Ocampo adlı hukukçunun gerçek hayattan uyarlanmış hikayesini konu alır.

Tar

Bu senenin bir diğer güçlü ancak çok fazla öne çıkmamış filmi olan Tar kurgusal bir karakterin biyografisini anlatır. Todd Field’in yazıp yönettiği film, ilk başta klasik müzikle döşenmiş bir başarı hikayesi gibi dursa da, içeriği bundan çok daha fazlasıdır. Film, seslere aşırı derecede duyarlı Lydia Tar’ın klasik müzik çevresi ve bireysel hayatı üzerine yaşananları anlatır. Film, Cate Blanchett’ın üstün oyunculuğu ile öyle bir noktaya çıkar ki, izleyici, bu karakterin kurgusal değil de gerçekten yaşamış olduğunu düşünür. 

The Banshees of Inisherin

Bazen bazı filmleri otomatikman iyi yapabilecek formüller vardır. Wes Anderson ve Roman Coppola ikilisi, Sergio Leone ve Clint Eastwood ikilisi ya da Akira Kurosawa ve Toshiro Mifune ikilisi gibi. İşte bu listeye bir yenisini daha eklersek o da Martin McDonagh, Colin Farrell ve Brendan Gleeson üçlüsü olur. Bu yılın belki de en iyi filmlerinden biri olan The Banshees of Inisherin, yönetmen Martin McDonagh kendine has dili olmuş mizahıyla beraber safkan bir İrlanda dramı anlatır. 

Kurak Günler

2022 Türk sineması açısından yoğun ancak içi boş geçti diyebiliriz. Ucuz komediler, klişeden sıyrılamamış birbirini tekrar eden romantik filmler, ne olduğu anlaşılamayan korku filmleri gibi sayısız film yayınlandı. Kurak Günler ise bütün bu kalabalığın arasında elle tutabileceğimiz bir avuç filmden biri. Yönetmen Emin Alper, Abluka ve Tepenin Ardı gibi kendine has güçlü bir dili olan filmlerin yanına Kurak Günler'i de ekledi. Film genç savcı Emre’nin tayiniyle Anadolu'nun yanıklar kasabasına gelmesini ve buradaki olayları anlatır.